WELCOME TO HUYỆN SƠN HÀ
DI SẢN VĂN HÓA VẬT THỂ
Nhà sàn truyền thống của người Hrê hoàn toàn được làm bằng cây, dây rừng, chủ yếu là tre, mây và cây ké. Theo nhiều già làng ở thôn Làng Teng, xã Ba Thành, để làm nên ngôi nhà, gia chủ phải chuẩn bị vật liệu từ nhiều năm. Mỗi năm tích góp một ít, khi thì cây cột ké, dây mây rừng... Để ngôi nhà được vững chãi theo năm tháng, một số loại cây, dây phải ngâm dưới nước, dưới lớp bùn non để tránh mối mọt. Khi đủ vật liệu xây dựng, gia chủ mới huy động người làng góp công xây dựng nhà. Vì vậy, ngày dựng nhà người làng vui như ngày hội.
Nhà sàn truyền thống của người Hrê có thể khác nhau ở kích thước. Nhà khấm khá thì làm lớn, nhà nghèo khó thì làm nhỏ hơn, nhưng phải có nơi sinh hoạt, tiếp khách của đàn ông và đàn bà trong ngôi nhà. Ở phía đầu tra (đầu nhà) thường dành cho đàn ông trai tráng trong nhà tiếp khách, phía cuối đầu tra dành cho phụ nữ, con cái sinh hoạt, hay để các vật dụng nông cụ. Phía trên hông nhà có cửa sổ, tùy theo nhà có bao thế hệ thì có bấy nhiêu cửa sổ để tiện sinh hoạt.
Trải qua thời gian, nhà sàn truyền thống của đồng bào Hrê dần hư hỏng, nhưng nhiều già làng ở xã Ba Thành, Ba Vinh mỗi khi sửa lại hay làm mới, đều chọn xây dựng theo kiểu nhà sàn truyền thống. Nhưng nhiều người trẻ xa dần với nếp nhà sàn truyền thống. Họ xây dựng nhà trệt, nền xi măng, trụ bê tông cốt thép. Nhà sàn truyền thống của người Hrê cứ thế ngày càng mai một dần.
Ý nghĩa: Nhà sàn không chỉ là nơi ở mà còn là biểu tượng của sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên.
DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ
Nghệ thuật cồng chiêng của người Hrê ở Sơn Hà, Quảng Ngãi là một nét văn hóa truyền thống đặc sắc, phản ánh đời sống tinh thần và tín ngưỡng của cộng đồng người Hrê. Nghệ thuật này đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ và đóng vai trò quan trọng trong các sự kiện, lễ hội, và sinh hoạt cộng đồng. Âm thanh của cồng chiêng được xem như sợi dây kết nối giữa con người và thần linh. Người Hrê tin rằng tiếng chiêng có thể xua đuổi tà ma và mang lại may mắn.Cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, giúp mọi người xích lại gần nhau hơn qua các nghi lễ, lễ hội.
Đặc điểm của nghệ thuật cồng chiêng Hrê:
Số lượng và cấu trúc chiêng: Bộ cồng chiêng của người Hrê thường gồm từ 6 đến 12 chiếc, mỗi chiếc có âm thanh riêng biệt, tạo nên bản hòa âm độc đáo.
Cách sử dụng:
Chiêng được đánh bằng dùi gỗ, và người Hrê có kỹ thuật chơi đặc biệt để tạo ra các âm điệu khác nhau, từ vui tươi, trang nghiêm đến sâu lắng.
Thời điểm biểu diễn:
Cồng chiêng thường được sử dụng trong các dịp lễ hội lớn như lễ mừng lúa mới, lễ cúng thần rừng, lễ cưới, hoặc các dịp tang ma.
Ý nghĩa:
Nghệ thuật cồng chiêng của người Hrê không chỉ là di sản quý báu của huyện Sơn Hà mà còn góp phần làm giàu bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.
Phản ánh tâm hồn, tính cách, cuộc sống lao động của người Hrê